‌جاب‌‌‌‌یابی‌ سایت استخدام و کاریابی، اخبار و آگهی‌های استخدامی

هر آنچه در مورد قانون و مزایای انواع دورکاری در ایران باید بدانید

دورکاری یکی از اشکال مختلف اشتغال است که در سال‌های اخیر و به ویژه بعد از پاندمی کرونا بسیار مورد توجه قرار گرفت. دورکاری در سال‌های اخیر بخش مهمی از مشاغل مختلف را به خود اختصاص داده است و برای بسیاری از علاقمندان به این زمینه کاری، به طور مثال خانم‌های خانه دار، کارمندان دارای شغل دوم و… شکل رضایتبخشی از اشتغال محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید، استخدام دورکاری در تهران

در این مقاله تلاش می‌کنیم تا تمام مطالب مهم مرتبط با دورکاری و نکات آن را بیان کنیم تا بیشتر با این شکل از اشتغال آشنا شوید

دورکاری چیست؟

تعریف دورکاری از نام آن مشخص است، اما برای پاسخ به سؤال دورکاری چیست، باید ابتدا کار را تعریف کنیم. تعریف کار در منابع مختلف متفاوت است اما به زبان خیلی ساده، هر فعالیتی که در مقابل انجام آن پولی دریافت شود کار نامیده می‌شود. با این تعریف باید گفت که هر کاری بی‌نیاز به مراجعه حضوری به محل کار فیزیکی باشد دورکاری نامیده می‌شود. شروط دیگری مانند انعطاف‌پذیری مکانی و زمانی نیز برای دورکاری تعریف شده است. بنابراین دورکاری می‌تواند تمم وقت، پاره وقت، ساکن، پویا، تلفنی، اینترنتی، ویدئویی و… باشد. می‌توان دورکاری را بر اساس تعاریف دیگری نیز تقسیم‌بندی کرد که شامل دورکاری تک کارفرمایی، سیار، موردی، پشتیبانی و… نیز می‌شود. هرچند این نوع کار در دوران حاضر، امری بدیهی و رایج به حساب می‌آید، باید بدانیم که عمر این فعالیت نسبت به انواع دیگر مشاغل بسیار کم است.

پیشینه دورکاری در جهان

سابقه دورکاری در دنیا به دهه ۱۹۷۰ میلادی باز می‌گردد. از زمانی که فناوری جای خود را در زندگی بشر امروز پیدا کرد مفهوم دورکاری نیز پدید آمد. آغاز شکوفایی و رونق دورکاری به دهه ۱۹۹۰ میلادی مربوط است. در این زمان دورکاری یکی از مواردی بود که بسیار در فرهنگ عامه غرب، کارهای دولتی، شرکت‌ها و حتی سازمان‌های غیرانتفاعی محبوب شده بود.
هدف اصلی رواج این نوع کار، کاهش هزینه‌ها مخصوصاً هزینه فضای فیزیکی مانند اجاره، مساحت، هزینه‌های جاری انرژی و غیره بود. هدف بعدی را می‌توان بهبود شرایط زندگی کارکنان نامید. اموری مانند تعادل در زندگی کاری و شخصی، کاهش زمان رفت و آمد و ترافیک، توانایی اجرای هم زمان چند کار مانند نگهداری از فرزند یا سالمند بدون نیاز به مرخصی حین کار و کاهش آلودگی هوا از این دست دلایل بودند.

بیشتر بخوانید، استخدام ادمین اینستاگرام دورکاری

با شروع قرن بیست‌ویکم، پیشرفت سریع فناوری معنای وسیع‌تری به این مفهوم بخشید. امکاناتی مانند وای فای و اینترنت همراه، موبایل و تبلت و لپ تاپ و وجود تلفن در اغلب مکان‌ها که بستر اینترنت وجود داشت در کنار عواملی مانند افزایش شدید مشکلات آلودگی و ترافیک و همچنین هزینه‌های نگهداری ساختمانی بالا باعث شد که دورکاری تبدیل به بخش طبیعی در هر شغل شود.

پیشینه دورکاری در ایران

آیین نامه دورکاری در ایران، در سال ۱۳۸۹ در ۱۷ ماده توسط دولت وقت با هدف افزایش انعطاف شغلی، کارایی و کاهش ترافیک تدوین شد. این آیین نامه با توجه به شرایط آن سال تدوین شد و مشکلاتی داشت. در نتیجه در سال ۱۳۹۲ اجرای این مصوبه لغو شد. معاون وقت رئیس‌جمهور علت این کار را در ۱۰ دلیل بیان کرد که از مهم‌ترین آن‌ها فقدان نظارت مناسب بر انجام کارها، کاهش احساس تعلق به سازمان، خطر امنیت شغلی، نبود بسترهای لازم و سازگارنبودن دورکاری با فرهنگ اجتماعی است.

مزایا و معایب دورکاری در قانون کار

دورکاری مانند هر شغل دیگری مزایا و معایبی دارد. همان طور که در بالاتر گفته شد، مزایایی مانند کاهش هزینه، انعطاف زمانی و مکانی، کاهش آلودگی و ترافیک، کاهش استرس، به حداکثر رساندن کارایی، جذب افرادی که از محل استقرار سازمان هستند، امکان به کارگیری افراد ناتوان، معلول و خارج از کشور و در نتیجه افزایش عدالت استخدامی، استعداد محوری و در نهایت شایسته سالاری برای دورکاری تعریف شده است.

بیشتر بخوانید، معایب و مزایای دورکاری در ایران

از سوی دیگر معایبی مانند دلایل ده‌گانه لغو مصوبه سال ۱۳۸۹ به‌علاوه نیاز به سواد فناوری، نیاز به ایجاد فضا و امکانات لازم برای دورکاری، کاهش تعامل اجتماعی و امنیت فضای مجازی نیز وجود دارند. بدیهی است که برخی شغل‌ها مانند رستوران ها، نانوایی ها، مغازه‌ها و دیگر مشاغل خدماتی نیازمند حضور، قابل دورکاری نیستند. با مقایسه‌ای ساده متوجه می‌شویم که مزایای دورکاری بسیار بیشتر از معایب آن است و بسیاری از این معایب مانند سواد و تجهیزات فناوری اکنون بخشی از زندگی عادی ما هستند. حتی کاهش تعامل اجتماعی که به‌عنوان یکی از معایب ذکر شده بود، اکنون به دلیل بحران بیماری کرونا از ضروریات دورکاری است.

دورکاری در قانون کار ایران

دورکاری در قانون کار ایران شرایط و ضوابط مختلفی دارد و برای همه یکسان نیست. پرسش‌های زیادی در این باره وجود دارد و به دلیل تغییرات و مصوبات تازه، نمی‌توان به آیین نامه‌های قبلی استناد کرد. قانون کار نیر به تبع شرایط اضطراری پیش‌آمده، تمهیداتی وضع کرده تا شرایط کاری برای کارکنان ساده‌تر شود. جست و جو در مواد و تبصره‌های مختلف مصوبات کار ساده‌ای نیست، بنابراین در ادامه به بررسی آخرین شرایط قانونی مصوب و پاسخ به پرسش‌های رایج در این باره می‌پردازیم.

دورکاری در قانون کار برای کارمندان و کارگران

در ابتدا باید بگوییم که دورکاری در قانون کار بین فرد و کارفرما به دو شکل کارگری و کارمندی موجود است و دورکاری تنها مربوط به رابطه بین کارمند و کارفرماست و نه کارگر و کارفرما. این قانون که «قانون مدیریت خدمات کشوری» نام دارد، تنها مربوط به کسانی است که برای دولت یا حکومت مشغول به کار هستند. در نتیجه مواردی که در ادامه می‌آیند، تنها مربوط به کارمندان است. البته نمی‌توان گفت که کارگران برای دورکاری هیچ سازوکاری ندارند. قانون کار نشانگر حقوق حداقلی کارگر مانند حقوق، جلوگیری از اخراج و غیره است و توافق بین کارگر و کارفرما باید حداقل طبق این قانون باشد اما در اغلب موارد بیش از این است. یعنی کارگر می‌تواند طبق توافق خود با کارفرما در قراردادش به مسائلی مانند ساعت کاری، دورکاری یا مزایا مثل وام و کمک نقدی بپردازد. بنابراین در حال حاضر، تنها راه دورکاری برای افراد غیرکارمند، توافق مجدد با کارفرما است.

تغییر آیین نامه دورکاری در ایران در ایام کرونا

با گسترش بیماری کرونا و تأثیر آن بر همه ابعاد جامعه و جهان، ضروری بود که بار دیگر مصوبه سال ۱۳۸۹ به جریان بی‌افتد. اجتناب ناپذیربودن مشکلات ارتباط اجتماعی و تصمیم‌های ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا باعث شد تا این مصوبه کمی تغییر کند تا پاسخگوی نیاز روز باشد. پنجمین مصوبه این ستاد در اواخر سال ۱۳۹۸ آیین نامه دورکاری را احیا کرد. حداقل زمان دورکاری که در ماده ۱۱ آیین نامه قبلی آمده بود، به کلی حذف شد و در مصوبه‌ای که در آخرین روزهای سال ۹۸ تصویب شد، ساعت کاری کارمندان کاهش یافت و تنها یک سوم کارمندان در هر روز در ادارات حضور داشتند. در مجموع پنج تغییر در آیین نامه دورکاری اعمال شد تا آیین نامه با شرایط فعلی سازگار شود.

آیا با دورکاری حقوقم کم می‌شود؟

طبق دورکاری در قانون کار، کارفرما موظف است علاوه بر حقوق توافق شده، حداقل پنج درصد از حقوق کارمند را به‌عنوان «کمک‌هزینه جانبی» به او پرداخت کند. این کمک هزینه شامل هزینه‌های تجهیزات و امکانات رفاهی کار در خانه است. به‌علاوه، هزینه‌های رفاهی دورکاران با کارمندان دیگر تفاوتی ندارد و همچنین امکان اضافه کار (طبق کیفیت و اندازه کار محول شده) طبق تأیید کارگروه وجود دارد. در نتیجه، حقوق و مزایای دورکاران بیش از کارمندان عادی است و چیزی از آن کسر نمی‌شود.

وظایف کارمندان دورکار طبق قانون چیست؟

تعهدات ویژه کارمند در دورکاری طبق بند ۷ آیین نامه شامل این موارد است:

- پذیرش مسئولیت تجهیزات واگذارشده، نگه داری از آن‌ها، عدم استفاده از آن‌ها برای کاربردهای دیگر و اطلاع دادن در صورت اشکال در تجهیزات
- هماهنگی کامل با سازمان، منضبط بودن و تحویل به موقع وظیفه، دردسترس بودن آسان کارمند حداکثر در فاصله یک روز کاری مگر در زمان مرخصی
- انجام وظایف توسط خود کارمند و واگذارنکردن آن به افراد متفرقه، انجام وظایف با کمیت و کیفیت مطلوب
- درخواست مرخصی درصورت بروز مشکل
- امضای تعهدات فوق در تعهدنامه ممهور به مهر دولت

آیا می‌توانم همیشه دورکار باشم

اگر بخواهیم پاسخ کوتاهی طبق دورکاری در قانون کار به این پرسش بدهیم، جواب منفی است. اولا کارمند طبق آیین نامه دورکاری وظیفه دارد در روزهای تعیین شده توسط مدیرش به سازمان مراجعه کند. دوما، برای دورکاری دوره‌هایی حداقل شش ماهه تعریف شده است که طبق نظر کارگروه می‌تواند افزایش یابد. بنابراین پس از دوره شش ماهه، ممکن است کارمند ملزم به حضور فیزیکی باشد.

۳ قانون طلایی دورکاری که موفقیت شما را تضمین می‌کند

با اینکه دورکاری باعث می‌شود که دیگر دشواری‌ها و هزینه‌های رفت و آمد به محل کار را نداشته باشید، اما چالش‌های خاص خود را نیز دارد. پایین‌آمدن بهره وری، خستگی ناشی از یکنواختی، نداشتن ارتباط و تعامل با دیگران از چالش‌هایی است که ممکن است موفقیت شغلی شما را تحت تأثیر قرار دهد.

در بازه‌های زمانی مشخص کار کنید

روز خود را به بازه‌های زمانی تقسیم کنید. هر روز صبح یا هر شب، چند دقیقه برای برنامه ریزی وقت بگذارید. برای انجام هر کار، زمان معقولی با استراحت کافی مشخص کنید. زمانی را به خواندن ایمیل های‌تان اختصاص دهید و مقالات مرتبط با شغلتان را مطالعه کنید.

بیشتر بخوانید، استخدام ادمین سایت در منزل

نیازی نیست که در هر ثانیه از روزتان مفید باشید، بلکه باید در ساعت‌های مشخص کاری تان مفید باشید. مثلا کارهایتان را با یک وظیفه اصلی و چند وظیفه کوچک‌تر تنظیم کنید. در برنامه ریزی‌های هفتگی، فقط مواردی را که می‌خواهید انجام بدهید را لیست کنید، سپس در برنامه ریزی روزانه، کارها را دقیقا مشخص می‌کنید.

گاهی اوقات بیرون از خانه کار کنید

کافه‌ها و کافی شاپ ها، همیشه محل مناسبی برای کارکردن نیستند، اما گاهی نیاز دارید از خانه بیرون بروید. اگر تمام وقت خود را در انزوا بگذرانید، سرانجام دیوانه خواهید شد. بد نیست گاهی اوقات، لپ تاپ خود را از برق بکشید و در پارک کار کنید؛ پارک‌ها و فضاهای باز، برای کارهایی مثل نوشتن، مناسب هستند. به راحتی می‌توانید اینترنت را خاموش کرده، کمی از نور خورشید لذت ببرید و با آرامش، شروع به نوشتن کنید.

زمان شخصی شما، مقدس است

فقط به این دلیل که دورکاری می‌کنید، به این معنی نیست که تمام زمان شخصی‌تان را به کار اختصاص دهید. وقتی دورکار هستید، نباید اجازه دهید زمان کارکردن، به زمان انجام کارهای شخصی تان تجاوز کند.

در روزهای تعطیل، کاری انجام ندهید و سعی کنید به ایمیل‌ها پاسخ ندهید، زیرا آخر هفته‌ها زمان شخصی شما است. حتی اگر کار زیادی داشته باشید، باید انعطاف‌پذیر باشید و زمان‌هایی را هم به انجام کارهای شخصی اختصاص بدهید تا شب‌ها آرامش بیشتری داشته باشید.

دورکاری مناسب چه مشاغلی است؟

مسلماً هر کار و حرفه‌ای نمی‌تواند برای دورکاری و کار در منزل مناسب باشد. برخی از کارها، مخصوصا آن‌هایی که با مشتریان در ارتباط هستند، امکان انجام به صورت دورکاری را نداشته و از این رو نمی‌توان از مزیت‌های این نوع کار در آن‌ها استفاده کرد. اما برخی از کارها که می‌توان بدون نیاز به حضور در دفتر آن‌ها را انجام داد در گروه کارهای دورکاری قرار می‌گیرند. کارهای کامپیوتری مانند پروژه‌های گرافیکی، خدمات تایپ و ترجمه، انجام پروژه‌های نرم افزاری، تولید محتوا و مدیریت سایت، بازاریابی اینترنتی و دیجیتال مارکتینگ، ارائه نقشه‌های ساختمانی و مواردی از این دست از جمله محبوب‌ترین کارها برای دورکاری و کار در منزل هستند.

الزامات امنیتی دورکاری

همان طور که اشاره کردیم یکی از چالش‌های مهم مربوط به شغل‌های دورکار و کار در منزل، الزامات امنیتی است. با توجه به اینکه در بسیاری از موارد سازمان‌ها و شرکت‌ها بدون هیچ تضمینی بایستی اطلاعات حیاتی شرکت را در اختیار این دست از عزیزان قرار دهند، این مورد می‌تواند خطراتی را برای آن‌ها به دنبال داشته باشد. در نمونه قرارداد کار در منزل بندهایی وجود دارد که می‌تواند زمینه ساز یک ارتباط بی‌خطر برای کارفرما و کارکنان در کارهای دورکاری و کار در منزل باشد. از این رو مهم دانستن قرارداد دورکاری می‌تواند تا حد زیادی این چالش را برای این شرایط حل نماید. دقت به نکات مربوط به استخدام کارکنان دورکار، استفاده از ضمانت حسن انجام کار و مواردی ازاین‌دست نیز می‌تواند زمینه ساز ارتباط پایدار و امنی برای کاربران باشد.

حقوق و مزایای کارکنان دورکار

یکی از مسائل و چالش‌های بسیار مهم درباره دورکاری و کار در منزل، حقوق و مزایای این کار است. در ماه‌های گذشته شاهد اعلام قوانینی از سوی دولت برای پرداخت حق بیمه کارمندان دورکار بودیم. در این میان تعیین حقوق و مزایای چنین کارهای معمولاً در ایران بسته به توافق طرفین دارد. هرچند در کارهای دولتی و کارگاه‌ه‌ای زیر نظر قانون کار این موارد به صورت از پیش تعیین شده است اما در میان سایر سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی این روند منوط به توافق طرفین خواهد داشت.

سوالات متداول

منظور از دورکاری چیست؟

تعریف دورکاری از نام آن مشخص است، اما برای پاسخ به سوال دورکاری چیست،  ابتدا می‌بایستی کار را تعریف کنیم. تعریف کار در منابع مختلف متفاوت است اما به زبان خیلی ساده، هر فعالیتی که در مقابل انجام آن پولی دریافت شود کار نامیده می‌شود.

آیین نامه انواع دورکاری در ایران

آیین نامه دورکاری در ایران، در سال ۱۳۸۹ در ۱۷ ماده توسط دولت وقت با هدف افزایش انعطاف شغلی، کارایی و کاهش ترافیک تدوین شد. این آیین نامه با توجه به شرایط آن سال تدوین شد و مشکلاتی داشت

چه مشاغلی مناسب دورکاری هستند؟

قطعا هر کار و حرفه‌ای  را نمی‌توان بصورت دورکاری و کار در منزل انجام داد. برخی از مشاغل، بخصوص مشاغلی که با مشتریان در ارتباط هستند، امکان انجام به صورت دورکاری را ندارد

• موقعیت , سراسر کشور
• حقوقتوافقی
• مدرک تحصیلیمهم نیست

فرصت‌های شغلی مشابه (کار در منزل)

• شماره تلفن کار در منزل بسته بندی حبوبات، شغلی آسان با درامد عالی
• کار در منزل (خانه) آسان با درامد بالا و میلیونی ١٤٠٣
• کانال تلگرامی کار در منزل (Telegram) شماره تلفن، بسته بندی
• کار در منزل بسته بندی شکلات یک شغل شیرین با درامد بالا
• کار در منزل بسته بندی لوازم خیاطی با سرمایه کم
• شماره تلفن کار در منزل بسته بندی جوراب با درامد عالی
• کسب درامد واقعی در منزل (رایگان با درامد بالا)
• کار در منزل با گوشی بدون سرمایه (ایده‌های جذاب اینترنتی)
• ایده های جدید برای کار در منزل با درامد میلیونی
• کار اینترنتی و آنلاین در منزل با حقوق روزانه و بدون هزینه ثبت نام
• مشاغل خانگی پردرامد برای زنان با درامد میلیونی (ایده‌های جذاب)
• استخدام بافنده تابلو فرش و قالی در منزل + میزان درامد و دستمزد
• شماره تلفن کار در منزل بسته بندی بادکنک - شغلی پر سود بدون سرمایه
• کار تولیدی در منزل با سرمایه کم برای خانم ها و آقایان